Tungelerwallen, verslagen van werkdagen eind 2021.

Tungelerwallen, verslag 12 maart 2022, 'NL Doet'.

Plaggen, weer echt handwerk. foto Frans.

Het was NL Doet, maar dat was voor ons niets bijzonders. Bij ons is het dat elke zaterdag. Tenminste, totdat anderen het feest van werken tot een officieel feest zijn gaan verheffen. Helaas is het daarna gelijk afgelopen. De vogeltjes willen immers rust bij het broeden.

Zodat we van het mooie weer op deze voorjaarsdag nog snel gebruik hebben gemaakt om het werk waarmee de scouts van st Maarten begonnen waren, af te maken. Hetgeen betekent dat we geplagd hebben. Kruiwagens vol turfstrooisel hebben we van het zand afgeschept. Nu kan de hei er weer terugkomen.

De pauzes hebben we gevuld met vlaai, sociaal contact en vergaderen. Allemaal heel hard nodig, bleek.

Maar, al is het dan niet met boswerk, wij gaan door met ons werk voor de natuur. We gaan inventariseren, studeren en.... de consequenties daarvan trekken. U hoort deze zomer dus zeker nog van ons. En aan het eind van de zomer gaan we gewoon weer verder met werken op de Tungelerwallen.

Frans Smit, 13 maart 2022.

Tungelerwallen, verslag 26 febr. 2022 'Bie Toos'.

Vandaag dus niet alleen handwerk. foto Frans.

Nadat er veertien dagen geleden samen met de scouts van st Maarten veel werk was verzet, lagen er nog een paar stammen van dennen die te dik waren om ze met de hand door te zagen. Daarom hadden we voor vandaag een kundige kettingzager uit onze gelederen georganiseerd. Maar ook als de stammen aan mootjes zijn gezaagd, is het werk nog niet klaar; de stammetjes moeten dan nog verwijderd worden. Omdat we al genoeg dood hout hebben in het bos en op onze takkenstapels, is ‘afvoeren’ de beste optie. Daar hadden we deze keer een bestemming voor. Een buurman met een grote trekker wilde het hout wel hebben. Scouting st Maarten was ook vertegenwoordigd, en zelf hadden we een goede opkomst. Vele handen maken licht werk, bij wijze van spreken dan. Hoe dan ook, de bomen lagen al snel op de aanhanger. En omdat die daarmee nog niet vol was, hebben we nog enkele bomen omgezaagd. Rond de middag was alles ook weer opgeruimd.

Frans Smit, 27 febr. 2022 

Tungelerwallen, verslag 19 febr. 2022 ‘Bie Toos”.

Een van de twee toppen ligt al gestroopt klaar voor de liefhebbers. foto Frans.

Na de stormen waren we benieuwd wat we aan zouden treffen in het bos. Het zijn altijd de mooiste bomen die omgaan. Maar het viel erg mee. Een dode boom lag om, en van een mooie Grove den met een dubbele top was de grootste top naar beneden gekomen. Knap van die wind. Het was toch een top waaraan we met het opruimen totaan de pauze bezig zijn geweest. Daarna konden we gewoon verder met het verwijderen van opschot. Frans Smit, 25 febr. 2022.

Tungelerwallen, verslag 12 febr. 2022 ‘Bie Toos”.

We waren dit keer maar met een klein groepje, maar wel een groepje met heel veel zin erin met het mooie weer. Eindelijk weer eens zon, dat deed goed! En met een prima taakverdeling en omdat we er maar niet mee op konden houden, hebben we heel veel dennetjes verwijderd.

Frans Smit, 25 febr. 2022

Tungelerwallen, verslag 5 februari 2022 ‘Bie Toos’, met de scouts van st. Maarten.

Het zagen ging snel. foto Frans. Meer foto's op facebook !!!

Er zijn zo van die dagen dat je weer helemaal weet waarvoor je het doet. Dat weten we natuurlijk altijd wel met ons tungelerwallenwerk. Maar met de scouts van st. Maarten was het deze keer wel wel erg duidelijk. Het was een prima dag. Dat begon al met de zon, die eindelijk weer eens uitbundig scheen. Die hadden we al lang gemist. De scouts kwamen met een forse groep, scouts en leiding. Ze kwamen op de fiets, en allemaal hadden ze er zin in. Wij ook, en ook wij waren met een forse groep. Er werd hard gewerkt en er werd veel plezier gemaakt. Het opsplitsen in twee groepen met elk heel ander werk bleek een goed idee. Een groep ging zagen; we hadden een dag eerder al een vijftal redelijk grote dennen omgezaagd, en die moesten nu opgeruimd worden. Dat betekent takken eraf, en in stukken zagen. Dat was aan het eind van de ochtend al klaar. Kan je nagaan! 

Met vereende krachten. foto Frans.

De andere groep ging ‘plaggen’. Op de Tungelerwallen betekent dat blad en strooisel weghalen op plekken waar het te dik ligt om de bijzondere vegetatie van het gebied een kans te geven. Dat gebeurde met kruiwagens, en die bleken aanleiding tot veel pret. Als er een kruiwagen vol strooisel naar de hoop ging, mocht hij natuurlijk niet leeg terugkomen. Dus altijd zat er dan wel een scout in :-) Ook het omhoog kruien van het strooisel op de takkenbult gaf veel plezier. Onder de bezielende aanmoedigingen van Famke werden de kruiwagens met een rotvaart omhoog gereden, hoewel daar soms wel meerdere krachtpatsers voor nodig waren.

Veel kruiwagens nodig, en die waren er ook. foto Frans.

En dus was er toen de soep klaar was voor de middagpauze, al veel werk gebeurd. Na de soep wisselden de twee groepen van werk en werkplek, en begon het hele verhaal weer opnieuw. Waarbij het verschil was, dat de leiding wel eerst nog even de bomen om moest zagen. Maar met niet al te dikke bomen lukte ook dat. Ook het kleinmaken ging perfect. Evenals in de andere groep het plaggen en het kruiwagen rijden.

We waren het allemaal met elkaar eens: zulke dagen houden we erin!

Frans Smit,  11 febr. 2022.

Tungelerwallen, verslag 29 jan 2022 ‘Bie Toos”.

Die opslag van Grove den staat er nu niet meer :-) foto Frans.

Misschien wordt het verhaal van dennen verwijderen wat eentonig, maar dat kan toch van het werk niet gezegd worden. Deze keer hadden we gekozen voor wat voorwerk in verband met de scouts van st Maarten die volgende zaterdag komen. We hebben bedacht dat we voordat ze komen een aantal grotere bomen gaan omzagen, die zij dan kunnen strippen. En daarom moest er eerst wat ruimte gemaakt worden. Het leek ons een goed plan om te beginnen met het verwijderen van dennenopslag. Daarover een opmerking die we al lang niet meer hebben gemaakt: we trekken die níet uit de grond, we knippen of zagen ze af! Anders beschadigen we de korstmossen teveel. Korstmossen groeien erg langzaam, ze hebben jaren nodig om zich te herstellen. Deze keer bleek afknippen met de takkenschaar een goede methode. Daaromheen hebben we ook veel werk gedaan. Zoals boompje geklommen om een dikke afgebroken tak eruit te kunnen zagen. Die moest vervolgens ook weer afgevoerd worden. En zo is er voor eenieder altijd genoeg te doen. En het verveelt nooit.

Frans Smit, 31 jan. 2022

Tungelerwallen, verslag 15 januari 2022 ‘Bie Toos’.

Hamerblaadje, foto Frans uit 2015.

Ook deze keer hadden we ons opgesplitst. Niet alleen voor corona, ook voor het werk. Een ploegje ging aan de gang met het verbreden van de gradiënt :-) Oftewel ze gingen een paar halfwas bomen omzagen om meer ruimte te maken voor de geleidelijke overgang van zand naar bos. En het andere ploegje ging ruimte maken voor een zeer zeldzame korstmos: het ‘Hamerblaadje’. Er stond een grote plek aan de rand van het zand, maar die was nu onvindbaar. Als het niet terugkomt zou dat erg jammer zijn. Maar, zoals gezegd, we kunnen niet meer doen dan ons best. Als we niets doen verdwijnen de zeldzame soorten hier heel zeker (door de verbossing).

Frans Smit, 2022-01-30

Tungelerwallen, verslag 8 januari 2022 ‘Bie Toos’.

'Opgeruimd staat netjes'. foto Frans. Voor meer foto's (van Evy) zie facebook,

Vanwege Corona hebben we individueel gewerkt, en/of op ruime afstand van elkaar. Dat kan goed op de 'Wel'; ruimte genoeg, en werkzaamheden genoeg. Er zijn bomen en boompjes gezaagd, er is gesnoeid tot in de hoogste bomen, er is een hele stapel dood hout geruimd, en er is geplagd. En al het spul dat daarbij vrijkwam is opgeruimd en op de grote stapel gedeponeerd. Onderschat dat opruimen niet. Fijn dat we hierbij ook nog hulp hadden gekregen. De gevelde bomen die we met de scouts van st. Job kaal hadden gemaakt, waren ergens tijdens de feestdagen klein gemaakt en opgehaald. Opgeruimd staat netjes. Maar het belangrijkste daarvan is, dat de bijzondere soorten van de Tungelerwallen niet van voedselrijke humus houden. We doen ons best ....

Frans Smit, 13 jan. 2022

Tungelerwallen, verslag 18 dec. 2021 "Bie Toos".

Ook deze keer waren we met redelijk veel mensen. En daar mogen we best trots op zijn, volgens Michela van de Buuëtjeshei ploeg. Maar zoveel mensen hebben we ook echt nodig, want het werk vraagt evenveel sjouwers als zagers. We laten de dennetjes die we verwijderen immers niet liggen. We willen de bijzondere soorten terug van de zandige hei. En die werden gelijk al weer zichtbaar nadat de dennetjes uitgedund waren. Dat geeft plezier in het werk, je ziet direct waarvoor je het doet.

Frans Smit 23-12-2021 

Tungelerwallen, verslag 11 dec. 2021 "Bie Toos".

Net na de klimpartij van Gerard. foto Frans.

Vorige week hadden we al een aardig beginnetje gemaakt met het verwijderen van het teveel aan opschot van jonge dennetjes. Ook hadden we al de onderste takken afgezaagd van een halfwas den die nogal ver over het stuk met de bijzondere mossen hing. De bedoeling was om de den helemaal om te zagen. Deze keer was Gerard erbij. Voor hem was dat geen probleem. Hij klom er gewoon in en zaagde hem af. Dan blijft er ook nog een mooi stuk stam over voor insecten. En dus ook voor de spechten. Daarna hebben we nog wat dennetjes gedund en de takken opgeruimd. Toen was het wel weer genoeg geweest.

Frans Smit 23-12-2021

Tungelerwallen, verslag 4 dec. 2021 "Bie Toos".

De wind kan er weer onderdoor. foto Frans.

We zijn begonnen met de grote eik vooraan aan de Telheidestraat. We wilden hem een beetje opsnoeien, dan kan de wind eronder waaien en de afgevallen blaadjes meenemen. Ook is het belangrijk dat de wind achter de boom vat kan krijgen op het zand om het te laten stuiven. Het is immers een stuifzand gebiedje, inclusief alle bijzondere soorten die daarbij horen. Die moeten we zien te behouden voor de Tungelerwallen.

De eik zelf bleek toch een puzzeltje. We hadden hem een aantal jaren geleden al eens opgesnoeid, maar nu bleken enkele ingekorte takken aan de onderkant tamelijk kwijnend. Toch is de boom goed gezond. Er zitten mooie knoppen aan, en de wonden van de takken die we indertijd langs de stam hadden afgezaagd bleken mooi geheeld te zijn. Uiteindelijk kregen we het door: de ingekorte takken onderaan krijgen te weinig licht, en een eik wil licht hebben. Een volgende keer zullen we ook deze takken langs de stam afzagen, dan kosten ze de boom ook geen kracht.

Toch weer IJslands mos ontdekt. foto Frans.

In de pauze breidde ons groepje zich weer uit. Gezellig. Daarna gingen we aan de slag met het uitdunnen van jonge dennetjes. Daaronder was zich al een strooisellaag aan het vormen, en daarop krijgen de mossen en korstmossen geen kans. Terwijl deze juist tot de bijzondere soorten van de Tungelerwallen behoren. Maar wat een verrassing! Juist hier ontdekte Evy aan de rand IJslands mos. En dat is nu juist zo zo ongeveer de meest bijzondere soort van de Tungelerwallen. We waren al bang dat de soort sterk achteruit aan het gaan was, maar een dergelijke vondst geeft toch weer hoop! Alleen weten we na al die jaren nog niet precies hoe we ermee om moeten gaan. IJslands mos wil duidelijk wat vochtigere plekjes, maar zodra er teveel groen komt, verdwijnt het ook weer. We zoeken naar de middenweg, en dus zijn we voorzichtig doorgegaan met het uitdunnen van de dennetjes. Daar gaan we volgende keer mee verder.

Frans Smit, 8 dec. 2021.

Tungelerwallen, verslag 20 nov. 2021 "Bie Toos"

Door een misverstand met het weer was alleen Evy er om bramen te verwijderen. Het werk heeft dus doorgang gevonden :-) 

Tungelerwallen, verslag 20 nov. 2021 "Bie Toos".

Gevorkt heidestaartje (korstmos) en Gewoon Biggenkruid. foto Evy.

Ruud en Henk begonnen om 9:30 met het verwijderen van braamstruiken. De braamstruiken zijn het gevolg van stikstofdepositie in de grond en verhinderen de groei van heide en korstmossen. Later kwam Evy erbij om te helpen. Ondanks het gebrek aan gereedschap hebben we toch weer een heel stuk grond vrij kunnen maken! Leuk om te zien was dat er een heleboel paddenstoelen stonden.

Evy Schouten, 22-11-2021

Tungelerwallen, verslag 13 nov. 2021 "Bie Toos"

We hebben veel Amerikaanse vogelkers verwijderd. Met haar mooie herfstkleur was ze nu goed te onderscheiden van ons eigen (inheemse) Sporkenhout. (Vuilboompje).

Frans Smit, 22-11-2021

Landelijke Natuurwerkdag Tungelerwallen Weert, met scouting st. Job uit Leuken, ‘Bie Toos’ 6 nov '21

Door corona blijft alles nog steeds anders, ook met ons werk op de Tungelerwallen. Voor corona waren het al jarenlang de scouts van Tungelroy die het beeld van de Landelijke Natuurwerkdag bepaalden. Ze kwamen dan met pakweg 100 scoutjes en leiding, en wij hadden daar dan onze handen meer dan vol aan. Dit jaar hadden we geen actie ondernomen; we waren nog niet goed uit de startblokken. En van hen hadden we ook niets gehoord.

Maar gelukkig: de scouts van st. Job hadden laten weten dat ze erg graag wilden komen, en dat leek ons een prima plan. Ze zijn al vaker geweest, dus goed om weer samen aan de gang te gaan.

En dit zijn ze echt niet allemaal. foto Frans. (klikken voor vergroting)

Ze kwamen met een groep van 22; welpen en leiding. Prima voor de klus die we in gedachte hadden. Op onze werkplek ‘Bie Toos’ hebben we in de loop der jaren al heel wat boompjes uitgedund: Amerikaanse vogelkers, jonge dennen en jonge eiken. Wat dan overblijft zijn de grotere bomen, die bovendien nog eens harder zijn gaan groeien omdat ze minder concurrentie hebben gekregen. We hebben voordat het werk begon, het probleem nog maar eens uitgelegd: als in een bos de zon niet meer op de grond kan schijnen, groeit er op de grond niets meer. En dat is jammer, want zeker op de Tungelerwallen groeien er héél bijzondere kleine dingen: kleine plantjes en mossen en korstmossen. En die groeien vooral op de overgangen van zand naar hei naar (open) bos. Conclusie: er staan wat teveel grote bomen, vooral aan de bosrand, en het zou goed zijn als er een paar minder zouden staan.

Er werd hard gewerkt. foto Frans.

De dag ervoor hadden we er een vijftal omgezaagd. Daarna komt het echte werk: opruimen. De takken eraf en wegslepen. En de stammen klein maken, voor zover dat gaat met de handzaag. Het bleek een klus die de scouts wel aanstond, want al bij de drinkpauze was er al heel wat gezaagd en geruimd. Na de pauze was er ook veel aandacht voor de kleine dingen waar het allemaal om te doen is: 

Een kinderhand met wel 5 mossoorten: boven: Gaffeltandmos. midden: Open rendiermos, Ruig haarmos, Boskronkelsteeltje Onder: Heideklauwtjesmos. foto Frans.

Dus de paddenstoelen, de mossen, en de korstmossen. En ze moesten ook de namen weten. Het was een leergierig groepje. Dat bovendien erg graag nog eens terug wilde komen. En dat vinden wij ook héél leuk!

En na het werk was er nog soep. Ze hadden goed gezorgd. Daarna gingen wij naar huis, en bleven de scouts. Ze hadden een heel weekeind :-)

Frans Smit, 9 nov. 2021.

Tungelerwallen, verslag 23 okt. 2021 "Bie Toos".

We waren er eigenlijk niet, maar Famke was er wel. En ze ontdekte veel paddenstoelen, waaronder de Gele ridderzwam. Deze paddestoel behoort tot de soorten waarvoor wij daar het werk doen. De foto geeft de standplaats goed aan: Open zand bij een enkele Grove den. Het is een Rode lijst soort. 

zie: https://www.verspreidingsatlas.nl/0137129

Tungelerwallen, verslag 16 okt. 2021 "Bie Toos".

Werken met plezier. foto Frans.

Voor de eerste keer dit seizoen, na bijna een jaar stil te hebben gestaan door corona. En eerlijk gezegd, het was een beetje wennen. Maar het was mooi weer, en het werd steeds mooier. Dat scheelt! We hadden afgesproken op het perceel ‘Bie Toos’. Daar konden we beginnen waar we een jaar geleden geëindigd waren. Eerst even het geheugen opfrissen over wat ook weer het verschil is tussen Sporkehout (Vuilboom, laten staan!) en Amerikaanse vogelkers (exoot, verwijderen), en toen ging het gangs. De bramen waren erg slierterig geworden dit jaar als gevolg van de regen en de stikstofdepositie. Goed dus om ze dan als eerste te verwijderen, anders struikel je er maar over. Ruud en Henk en Jane gingen ermee aan de slag. Frans ging wat aan de dennen zagen, want ook de korstmossen (o.a. Rendiermos) zagen er goed uit, en die zien we wél graag. In de pauze breidde ons groepje zich nog verder uit: Famke en Evy kwamen erbij. Genoeg mensen om met elkaar te overleggen hóe we dit seizoen verder gaan. Dát we verder gaan bleek geen punt van discussie. Henk meldde dat de scouts van st. Job graag op de Landelijke Natuurwerkdag willen komen werken. Prima, leuk, en ze zijn de eerste voor die dag. Als er nog meer aanmeldingen komen moeten die maar naar een andere dag. Het nadeel van buiten vergaderen is, dat niet iedereen zijn agenda bij de hand heeft, maar het ziet er toch wel naar uit dat we het 6 nov. kunnen redden. De scouts van st. Maarten willen op 5 februari een hele dag komen. We weten het nu lang genoeg van tevoren, dus het moet lukken. Wel willen we eraan gaan werken om onze eigen voorwerkers aan te vullen met voorwerkers/voortrekkers uit andere scoutinggroepen. Na nog wat punten besproken te hebben over de organisatiestructuur van onze Ecologische Werkgroep (die (nog) niet in de openbaarheid hoeven), zijn we weer gaan werken. Het zal niemand verwonderen dat er veel werk verzet is op deze mooie ochtend.

Frans Smit, 21 okt 2021.