Bosaanplant, excursies

Delbroek 'Bosontwikkeling', verslag excursies EWWZ op 3 en 4 juli 2021

Dellbrück (of Pastoorshuis, of Lindenhof), met de twee acacia's (Robinia's)

Het gedeelte van het bosontwikkelingsplan dat we gingen bekijken ligt op Delbroek. Al lang voor de voormalige stortplaats die nu die naam draagt, werd het gebied zo genoemd. Inclusief het perceel met de nieuwe bosaanplant, en inclusief ook het huisje waar ik woon. De oude oogstschuur bij mij achter hoorde bij de voormalige boerderij die is afgebroken. Delbroek is naar alle waarschijnlijkheid een verschrijving van de naam ‘Dellbrück’, de naam van de boer die als eerste een wat grotere boerderij bouwde in deze hoek. Het huidige Delbroek was dus een boerenontginning, mogelijk gemaakt door de uitvinding van de kunstmest en..... door de aanwezigheid van water in de Bocholterbeek, een kunstmatige beek ten behoeve van de watervoorziening in de stad Weert. Dat water hadden ze in Weert niet meer nodig nadat het kanaal was aangelegd. Het water voor de kasteelgracht kon toen daaruit betrokken worden. Voor de wolnijverheid (lakens) die Weert groot had gemaakt was het water uit de beek al veel langer niet meer nodig. De wolnijverheid was uit Weert en omgeving verdwenen.

Boerderij ‘Dellbrück’ is ‘op zijn Weerts’ op een onbewaakt ogenblik de stortplaats ingeschoven. Alleen de twee grote acacia’s die ervoor stonden, staan er nog steeds.  Als je van die geschiedenis meer wilt weten, moet je maar een kijken op de Blog van Geer vanne Smeed : http://weertnatuur.blogspot.com/search/label/voormalige%20stortplaats%20Delbroek en http://weertnatuur.blogspot.com/2017/01/delbroek.html . 

Locatie Dellbrück op 'Delbroek', met op de luchtfoto zichtbaar de locatie van de Bocholterbeek en de Oude Bocholterweg.

De weg naar Delbroek ging de Delbroekweg heten, maar was in feite de Weg naar Bocholt, oftewel de Oude Bocholterweg. Hij begon achter de doorsteek van de Diesterbaan door (het moeras van) de Tungelroyse beek. Daarna splitste de weg zich. De ene weg ging over de Lauraheide (nu bos) door naar Diest in België, de andere naar Bocholt. De huidige Bocholterweg was er toen nog helemaal niet. Waar die nu ligt, was het een groot moeras, het Brook, oftewel het Wijffelterbroek. De Oude Bocholterweg was de enige doorgang door het moeras richting Bocholt. De Bocholterbeek lag hier vlak naast. Deze kunstmatige beek werd over het moeras geleid met een dam en een aquaduct. We hebben hier dus te maken met echt oude geschiedenis van Weert. De contouren van zowel de Bocholterbeek als de Oude Bocholterweg zijn in het perceel nog te zien op luchtfoto’s.

Dwergviltkruid, iets kleiner dan boompjes, maar veel zeldzamer. Foto Famke.

Het perceel dat we bezochten is afgelopen winter volgeplant met ‘bos’. Volgens ons is dat geen verantwoorde natuurontwikkeling; we procederen ertegen. De abiotische situatie -schrale zandgrond en het grondwater heel diep – is zonder kunstgrepen niet geschikt voor bos. Historisch klopt het ook niet, logischerwijs. Er heeft nooit bos gestaan. Nu is er van alles aangeplant, en is er klaver gezaaid om stikstof in de grond te brengen ten behoeve van die aanplant. Normaliter hadden we voor natuurontwikkeling op deze plaats de strijd moeten aanbinden tegen het teveel aan stikstof.... Maar de klavers waren natuurlijk wel mooi, als je van bloemetjes houdt: Witte, Rode en Rolklaver. Evenals de bosaanplant mogen we deze echter niet op onze inventarisatielijst zetten. Het is ingezaaid en aangeplant; geen natuur dus. Wel natuur: veel Bleke klaprozen, Echte en Reukeloze kamille, Herderstasje -niet te verwarren met Zandraket :-) en Canadese Fijnstraal. Leuk om te zien, dus, maar de vondst van Dwergviltkruid (RL, rode lijst) was opzienbarender. Het weerspiegelt de echte vegetatie van het gebied, evenals Zandraket. En op het voormalige ‘overhoekje’ bij de acacia’s: Hazenpootje, Zandblauwtje, Schapengras en Eekhoorngras (RL).

Ongeveer ter hoogte van de Bocholterbeek, Frans, Ruud, Toke, met achter Toke de acacia's van Dellbrück. foto Famke

We hadden dit weekeind twee excursies. Het kwam zo uit met de tijdstippen waarop de mensen konden. Op de zaterdag, met Bart en Jane, hebben we erg veel gekeken naar de bosaanplant. We hebben gekeken naar de aangeplante soorten, en of ze het zouden redden. We waren daarover niet erg zeker. Achter het perceel ligt de Vetpeelweg, met aan weerszijden de diepe afwateringen. We hebben gekeken naar de oude aanplant in de Vetpeel. Daar zit weinig groei in. Vervolgens ook de aanplant op het verlaten hondensportterrein gaan bekijken. Nadat we een jonge ree bevrijd hadden uit vergeten schapengaas.... zijn we weer terug gegaan.

De volgende dag heb ik met Famke, Ruud en Toke dezelfde route genomen. Deze keer werd er verhoudingsgewijs minder naar de aanplant en meer naar van alles en nog wat gekeken; plantjes, vogels, sprinkhanen, vlinders, libellen (resp. bv. Boompieper, Leeuwerik, Sabelsprinkhaan (vrouwtje :-), Kleine parelmoervlinder, Geelsprietdikkopje en Bloedrode heidelibel). De Vetpeelweg hebben we gebruikt als pauzeplaats, met thee van Famke, eigen recept. Nog even de Vetpeelweg afgelopen en de Wegdistels bewonderd. En toen langs ‘Dellbrück’ weer terug naar de Delbroekweg. 

Frans Smit, 11 juli 2021.

Bloedrode heidelibel. (foto Ruud)

Kleine parelmoervlinder. (foto Ruud)