Tungeler wallen, verslagen werkdagen eind 2020.

Verslag 12 dec. 2020 Verslag boswerk Tungelerwallen, Bie Toos.

Stikstofstekeldingen uitsteken. Foto Frans

Afhankelijk van wat er over een klus te zeggen valt, kan een verslag lang zijn of kort. Nu dus heel kort.... We waren met zijn vieren, het was erg mooi weer, en we hebben bramen uitgestoken. Ook hebben we gelijk wat geplagd. Dan komen die stikstofstekeldingen niet zo gemakkelijk meer terug .... Wat zou je er verder over moeten zeggen? Dat ze niet bloeien en geen beren (bessen) opleveren, en dat ze dus alleen maar lastig zijn en er niet thuishoren. Tja. Frans Smit 10-12-2020

Verslag 5 dec. 2020 Rondleiding Tungelerwallen

De overgang (gradient) van zand naar begroeid, hier Ruig Haarmos en Buntgras, en toch een paddenstoel. foto Frans

Die dag zouden er mensen komen die ik allemaal al eens had beloofd om een rondje over de Tungelerwallen te maken om iets over ons werk te vertellen en over het waarom ervan. Een goed moment om het dan ook te doen. We waren met zijn vieren, Femke, Gerard, Bart en Frans. Met dit aantal voldeden we ook aan de op dat moment geldende corona eisen, en die zijn er niet voor niets, toch?! Op onze meest gebruikte verzamelplek ‘Bie Toos’ heb ik eerst een paar algemene dingen verteld over de bijzondere situatie van de Tungelerwallen, nm. – in vroeger dagen - een zandverstuiving omgeven door natte gebieden. Vervolgens zijn we eerst het ideaalbeeld van een zandverstuiving gaan bekijken: geel zand met haar overgangen; via Ruig haarmos en Buntgras overlopend in Struikhei die op haar beurt weer langzamerhand overgaat in dennen en eikenbos. Daarbij is de Grove den iets meer de bijpassende pionier dan de Zomereik. Voor de onderlaag willen we vooral graag Sporkehout. We constateerden dat het gele zand wordt opengehouden door quads. En omdat de wind het niet meer kan doen omdat de stukjes te klein zijn geworden, zijn we stiekem blij dat quads zo nu en dan langskomen. Deze plantengemeenschap is overigens een Natura 2000 habitat, en die moeten we dus koesteren. De Tungelerwallen hebben nog meer N2000 habitats: Op het Armenbos even verderop groeit naast de zandige heide een ‘eikenbos op veen’. Onder het zand ligt namelijk het veen van de Dijkerpeel. Vroeger heeft er een boerderijtje gestaan. De opbrengst van de pacht werd verdeel onder de armen. Vanaf het Armenbos zijn we over de wal verder gelopen naar de andere kant van de Wijffelterbroekdijk. Daar onderhouden we nog twee kleine perceeltjes, de ‘Böskes’. Erachter ligt de ‘Kleine Wel’. Op dit grote perceel hebben we tot ongeveer vijf jaar geleden met het IKL gewerkt. Omdat we een tekort aan mensen hebben, hebben we er niets meer aan kunnen doen. Het was nu echt schrikken hoe hoog de opslag alweer was, en hoe rode lijst soorten als Borstelgras hierdoor verdrongen werden. We moeten toch echt eens kijken of we hier een oplossing voor vinden.

IJslands mos (en Open Rendiermos), foto Frans 2015.

Ook voor een ander absolute topper van de Tungelerwallen zouden we een oplossing moeten vinden: het IJslands mos. Min of meer toevallig heb ik daarover van de week contact gehad met de landelijke organisatie voor mossen en korstmossen. De Tungelerwallen zijn een officiële telplek voor IJslands mos, en vlakbij ‘Bie René’ is een groeiplaats aan het dichtgroeien. Maar we hebben (nog?) geen toestemming van de eigenaar. We moeten het er nog maar eens met elkaar over hebben.

Frans Smit, 3 dec. 2020.

Verslag 21 nov. 2020 Tungelerwallen 'Bie Toos'.

Na afloop van het bramen uitsteken: het pad wordt weer zichtbaar! wel eerst op de foto klikken :-) foto frans.

We gingen deze zaterdagochtend aan de slag ‘Bie Toos’. De dag ervoor was ik samen met zus Susan uitgebreid gaan kijken waar we het beste zouden kunnen gaan werken. Het Armenbos leek het meest logische, maar dat viel af: De Amerikaanse vogelkers had zijn blaadjes verloren en het zou teveel zoeken worden tussen het Sporkehout. Sporkehout (vuilboom) zien we juist graag in de ondergroei. Het bloeit het hele jaar door, dus goed voor de insecten, en er zitten het hele jaar door besjes aan, goed voor de vogels. Daarna hadden we gekeken ‘Bie Toos’ en ‘Bie René’. We zullen dit jaar wel niet veel met de scoutinggroepen werken, maar toch kunnen we zelf het beste het werk doen dat we met die groepen niet doen. En dus viel de keuze toch ook hier op het uitsteken van Am Vogelkers. Dat staat vooraan ‘Bie Toos’ volop. Dacht ik...., omdat ik dat al jaren dacht, en niet verder had gekeken. Toen we die zaterdagochtend met zijn drieën bezig waren, stuitten we op hetzelfde probleem als geschetst voor het Armenbos: teveel gezoek tussen het Sporkehout. Gelukkig was er daar een alternatief, als je er tenminste zin in hebt met al die stekels: (stikstof)bramen uitsteken. Goed idee van Gerard. We hebben er best veel weggehaald, maar er staan er nog veel meer :-)

Frans Smit 26-11-2020

Verslag 24 okt 2020 Tungelerwallen Armenbos

Wagen volgeladen ! foto Famke

Werken in de Tungeler Wallen door Jane en Famke in gezelschap van de hond Flo.

Het Armenbos wordt al steeds meer open. Dat werk zijn we afgelopen weken begonnen en daar hebben we vandaag weer een stuk verder aan gewerkt. Het weer was heerlijk: de temperatuur was goed en er viel geen neerslag. We hebben het stuk onder handen genomen waar de omgevallen berk ligt. Die ligt daar inmiddels al vanaf januari 2018, dus die begint aardig poreus en licht van gewicht te worden. Enkele zwammen nemen het bezit over en bramen overwoekeren het geheel. Met name de bramen hebben we eruit gestoken. Met mijn scherpe schop was dat een peuleschil om te doen. Ook hebben we veel jonge eiken uitgetrokken en dode takken van de berk afgevoerd.

Het werken zonder Frans en zonder mannen erbij is goed gegaan: wij hebben het samen heel goed kunnen doen. Natuurlijk! Moe en voldaan keken we om 12.05 op de klok en beslisten dat het genoeg was voor vandaag. De openheid in dit gebied zorgt ervoor dat de heide kan doorbreken en dat zien we ook daadwerkelijk rondom gebeuren in het Armenbos. 

Famke, 24 okt. 2020 

Verslag 17 okt 2020 Tungelerwallen Armenbos

Een paadje dat weer uitnodigt voor gebruik. foto Jacques Jacobs.

Alle aanwezige werkers hebben zich deze keer bezig gehouden met het verwijderen van Amerikaanse vogelkers. Dat was nu door haar glimmende blaadjes nog redelijk goed te onderscheiden van Sporkehout (Vuilboom). Maar de specifieke amandellucht van Am. vogelkers was er inmiddels wel vanaf. Die was, net als de meeste voedingsstoffen, alweer teruggetrokken in de takjes. Bij twijfel konden we dus beter een takje afbreken en ruiken in plaats van een blaadje fijnwrijven.

De bramen in het eikenbos bleken afgelopen jaar goed gegroeid. Dat is géén goed teken! Dat komt door de stikstof neerslag. Het was zelfs zo erg dat er een tweetal paadjes niet meer te herkennen waren. Die paadjes hebben we terug in het zicht gebracht. Zo blijft het mooie stukje natuur voor iedereen toegankelijk.

Frans Smit 21-10-2020

Verslag 10 okt. 2020 Tungelerwallen Armenbos

foto Frans

Na onze werkbezichtiging, tevens werkbespreking op 19 september, en de verregende zaterdag van 3 oktober, was het nu onze eerste werkdag van het winterseizoen 2020-2021. Daarvoor hadden we echt goed werkweer. Niet te koud, niet te warm, droog, maar wel met een hoge vochtigheidsgraad. Om 9.30 waren we er met zijn vieren: Famke, Jacques. Ruud en Frans. Toen we aan de slag waren, kregen we pas door hoe hard het spul allemaal gegroeid was. Het Sporkehout hadden we altijd gespaard, omdat het een prima struik is voor de biodiversiteit. Het bloeit het hele jaar door en produceert dan dus ook nectar en besjes. Het is bovendien de waardplant van een paar vlindersoorten als bv. het Groentje. Maar nu was het zoveel gegroeid, dat het de hei aan het verdringen was. Uitdunnen dus. Vooral in de bosovergang naar de hei was dat nodig. Daar hebben we ook wat te groot gegroeide eikjes teruggezet, evenals Grove dennetjes. Goed werk dus, waar we nog wel even mee door moeten gaan.

Frans Smit 14-10-2020