Tungelerwallen, verslagen van werkdagen, begin 2019

veilgheidspraatje. foto Famke.

Verslag NL Doet, zaterdag 16 mrt, Bie Toos

de omgewaaide boom was al snel weg. foto Frans.

Het weer had het wel spannend gemaakt, maar hoe dichter we bij de zaterdag kwamen, hoe optimistischer we werden. En..... we hebben het helemaal droog gehouden. Ook van de wind hadden we weinig last. Het was prachtig werkweer. En dat was fijn, want vanwege NL Doet kregen we de welpen van st Job Leuken op bezoek. Toen we op ze aan het wachten waren, zagen we ze ineens door het veld aankomen. Ze hadden de auto’s op het ‘vergraste heitje’ aan de Dijkerpeelweg gezet. En dat was eigenlijk wel zo handig, want op de Telheidestraat was het aardig slippen door de plassen. Stijn en Sandra hebben er later een paar kruiwagentjes plagsel naartoe gebracht. Ze waren toch bezig :-)

dunne bomen, maar wel lang! foto Frans.

Eerst hebben we ons veiligheidspraatje gehouden, en een zak handschoenen omgekeerd. Die zijn voor de veiligheid een vereiste. Toen naar de werkplekken op de tweede helft van het perceel. Met ruim 20 scoutjes konden we drie groepen maken. Het eerste groepje kon met Evy gelijk aan de slag met het opruimen van een grote omgewaaide dennenboom. Later hebben ze zelf ook nog een boom omgezaagd en klein gemaakt. Maar ze hebben nog veel meer gezaagd.... plakjes boom als souvenir.  

De tweede groep ging een eindje verderop aan het werk, met Famke en Suzanne. Zij hebben meer bomen omgezaagd, maar die waren ook wel wat dunner.

de derde groep aan het opruimen. foto Frans.

Het derde groepje ging met Henk opruimen. In het bos aan de andere kant van het pad lagen erg veel dode takken. Nu niet meer. Ook de Amerikaanse vogelkersen staan er niet meer.

Om een uur of elf was het pauze. En omdat het NL Doet was, was het pauze met vlaai. Dat werkt twee kanten op: het is lekker en gezellig, en daarna heeft iedereen weer energie voor nog een poosje werken. Dat ging dan ook prima. Nadat de verzamelroep van de wolven had geklonken, waren  de groepjes weer snel bij elkaar. Op alle werkplekken werden nieuwe bomen omgezaagd. En opgeruimd, want dat is de helft van het werk. Het was dan ook snel tijd voor de afscheidsjel (jumbo of zo). Maar ze komen weer terug, na het broedseizoen. En wij zien ze graag weer komen.

Frans Smit, 19 maart 2019. 

Tungelerwallen, verslag 8 maart 2019 'Bie Toos'.

Verbonden met de korstmossenplek én met het stuifzand ! foto Frans.

Het blijft dus goed gaan met onze werkmiddagen op de vrijdag. Deze keer waren we met zijn vijven. We zijn verder gegaan aan de overgang tussen het zand en de werkplek vooraan aan de Telheidestaat. Veertien dagen geleden hadden we (vooral Ruud) daar aan de rand gewerkt. Met betrekkelijk weinig moeite lijkt het nu mogelijk een goede verbinding te maken naar een mooie korstmossen-

plek. En dat dan in de hoop dat deze zich kan uitbreiden. Voor de goede werkvolgorde moesten we beginnen met een tweetal niet te dikke dennen te kappen. De eerste boom viel probleemloos. De tweede boom bleef, zoals al een beetje verwacht, hangen op een dikke dode tak van een echt oude den. Maar daar hebben we de stokzaag voor. Toen de dode tak eraf was, lag de den ook snel beneden. En was ook snel weggewerkt, omdat Stijn en Ron inmiddels ook gearriveerd waren. Vervolgens nodigde de oude den uit om verder te gaan met het verwijderen van dikke dode takken. Dat gaf een onverwacht grote openheid. En dat was vervolgens weer aanleiding om te gaan plaggen. Dat bleek goed te doen. Ook het Grijs kronkelsteeltje, een invasieve exoot (oorspronkelijk van het Zuidelijk halfrond) liet zich goed verwijderen. En toen moest de kroon op ons werk nog komen! Ruud ontdekte ineens een kropje IJslands mos. Daarmee hadden we een oude groeiplek herontdekt. Daarnaar hadden we al jaren regelmatig eens gezocht, maar nooit gevonden. Goed om te ontdekken dat het er nog is. Misschien is dit extreem zeldzame mos stiekem toch redelijk standvastig. Dat is dan wel te hopen, want nu hebben we de groeiplek wel een beetje veranderd. Er stond bv. een eikje, en we zien het meestal bij een solitair eikje.... Maar waarom is niet duidelijk; is dat toeval? of is het de beschutting? of de vochtigheidsgraad? In ieder geval zullen we nu moeten afwachten hoe het ermee verder gaat. Wij hebben ons best nu gedaan.

Frans Smit, 12 maart 2019.

Tungelerwallen, verslag 2 maart 2019 'Bie Toos'.

en zo ziet het er nu uit. foto Frans.

Er waren op het laatste moment wat afzeggingen, en dat had niets met karnaval te maken. Wel dat Prinses Carnaval zich verslapen had. Maar ze was er toch maar. En Paul even later ook. We hadden toen al wat klusjes gedaan op de plek waar gisteren nog de omgevallen den lag. Waardoor de volgende stap snel duidelijk werd. De zaag ging niet in de eik waar de den in had gehangen, maar in de eik ernaast, die scheef over het open plek met Rendiermos hing. Die eik had wel erg erg veel takken, zodat er veel geruimd moest worden. En dat duurde heel lang, want er moesten ondertussen heel wat weertse verhalen verteld worden. Ook dat zal wel wat met karnaval te maken hebben gehad.

Frans Smit, 5 maart 2019.

Tungelerwallen, verslag 1 maart 2019 "Bie Toos".

Deze ligt er niet meer :-) foto Frans.

Het leek allemaal wel wat op vorige week vrijdag. Ook nu waren we met zijn zessen en kwam iedereen op een ander tijdstip, ook nu is er veel werk verzet en ook nu is er een grote omgevallen den weggewerkt. Alleen de personages waren grotendeels verschillend. Frans en Jane begonnen de takken van de omgevallen den te zagen en te ruimen. Henk sloot zich daar even later bij aan. Daarbij moest goed gekeken worden wat we aan het doen waren, want als zo een boom ineens omkiepert kan je er beter niet onder liggen. Dus toen Stijn en Ron kwamen, moesten ze aan een andere klus. Zij mochten een verse den omzagen en klein maken. Paul kwam na de pauze. Hij is met de grote zaag de grote den in hanteerbare brokken gaan organiseren. De boom gaf zich echter nog niet zomaar gewonnen. Daar kwam nog wat getouwtrek aan te pas. Letterlijk. Maar toen was het dan ook snel gebeurd. En met zoveel sjouwers, was alles snel weggeruimd. Inclusief het eikje dat Stijn en Ron ook nog klein hadden gemaakt.

Frans Smit, 5 maart 2019

Tungelerwallen, verslag 23 febr. "Bie Toos".

Het plaggen is vooral een dikke laag slecht verteerd eikenblad weghalen. foto Frans

Ook vandaag waren we weer met zijn zessen. Om 9.30 uur begonnen we al met vijf. Omdat Stijn de uren voor zijn MaS stage bij ons wil komen invullen, en hij nu voor de eerste keer  erbij was, zijn we met een kleine rondleiding begonnen. Dan kon hij zien wat voor werk we zoal doen. De anderen wilden wel eens zien wat we de laatste tijd gedaan hadden. En Ruud wilde nog eens extra naar de mossen kijken, omdat hij het idee had dat ze van de droogte van de zomer hadden geleden. Dat leek wel mee te vallen. Maar we hadden wel het idee dat het Grijs kronkelsteeltje, een exoot die onze eigen mossen en korstmossen verdringt, zich had uitgebreid.

Toen aan het echte werk. Sandra, Jane en Stijn gingen plaggen, en met het plagsel werd de takkenhoop begaanbaar gemaakt.  Ruud en Frans gingen aan de dennenbomen aan de rand maar toen Paul na de pauze met de grote zaag aan de gang ging, moest Ruud alleen verder. Geen probleem, want iedereen trof elkaar regelmatig bij de takkenhoop. Paul ging ook vandaag weer met de grote zaag aan de gang. Nu om het teveel aan eikjes wat terug te dringen. Toen die omlagen, was het opruimen met zoveel handen snel gebeurd. 

Zon en wind kunnen de plek steeds beter binnendringen. Misschien gaat het nog eens wat stuiven op de Tungelerwallen.

Frans Smit. 27 febr. 2019.

Tungelerwallen, verslag 22 febr. 2019 "Bie Toos".

Om 13.30 uur begonnen we met zijn tweeën de takken op te ruimen die overal al op hoopjes lagen. Frans stond bovenop de takkenhoop om alles netjes te kunnen stapelen, en Geert sleepte alles ernaar toe. Toen alles was weggewerkt, kwam Paul. En waren we met zijn drieën. Paul begon met de grote zaag aan de omgevallen den. Die moest eerst veilig op de grond komen te liggen om hem te kunnen bewerken. Dat is dus vakwerk, maar het kwam goed!! Daarna waren we wel even aan pauze toe. Tijdens de pauze kwam Henk. En waren we met zijn vieren. Even daarna kwam Evy, en toen ze even later met stammetjes stond te keilen, waren we dus met zijn vijven. Werk genoeg voor ieder met het opruimen van die grote boom. De takken gingen op de hoop, en de dikke stamstukken ertegenaan als een soort insectenhotel. Toen Famke ook nog kwam, waren we met zijn zessen. De kruiwagen die ze bij zich had kwam nog goed van pas voor de finishing touch. Toen we ermee uitscheden, was de boom helemaal opgeruimd. Nog even wat na kletsen, en toen naar huis.

Tungelerwallen, verslag 16 februari 2019

Duidelijk herkenbaar ! foto Frans.

Op ongeveer diezelfde plek ben ik ons spandoek achter op de auto gaan hangen. Dat had ik al eens eerder gedaan, en dat werkt prima. We zijn zo direct herkenbaar als Ecologische Werkgroep. Dat was ook de bedoeling, want Geert zou komen, en Geert kent de weg nog niet zo in Weert. Om dezelfde reden ben ik vooraan ‘Bie Toos’ begonnen om wat takken van eiken af te snoeien. Toen Henk kwam zijn we daaraan samen verder gegaan. Dat was maar goed ook, want uiteindelijk vond Geert ons daar....

Het was die dag prachtig weer. Maar het had wel aardig gevroren. Je moet je dus een wit bevroren akker voorstellen toen ik de Telheidestraat opdraaide. En vanaf die wittige akker staken er ineens drie donkere gevaartes de weg over, de Adelaarsvarens in. Drie Wilde zwijnen....

Daarna zijn we ‘Bie René’ het takkenspul op gaan ruimen dat van het gezaag van de week ervoor nog was blijven liggen. Gelijk ook nog een middelgrote den omgezaagd. Dat scheelt werk, want de takjes uit de hei peuteren is een lastig klusje, en nu kon alles mooi tegelijk. We moeten eigenlijk nog aanharken :-) maar dat is voor een andere keer.

Frans Smit, 19 febr. 2019.

Verslag van de werkdag op 9 februari 2019, met de klusploeg van scouting Tungelroy

foto Frans.

De klusploeg van scouting Tungelroy zou het gezaagde brandhout op komen halen, en tegelijk ook een zaagklus aanpakken. Van tevoren was het nog wel spannend, want regen en wind zouden wel eens anders kunnen beslissen. Maar deze keer hadden we het geluk aan onze kant. Het was prachtig werkweer. Toen ik om 9 uur aankwam, waren er al een paar bezig hout in de aanhanger te laden. Dat was nog hout van de Landelijke Natuurwerkdag. Die aanhanger hing achter een trekkertje, een oud Fordje, zo’n blauwe. Maar die doen het nog prima. Nu niet gelijk denken dat dat de enige trekker was. Ad was er ook met de trekker (oranje). én er was ook nog een klein tuinbouw-trekkertje (een groene :-). Die was iets te klein om een grote vracht hout de helling op te trekken, maar met twee trekkers lukte dat wel. Vervolgens hebben we het hout dat we klaar hadden gelegd van de werkdag met de scouts van st. Maarten opgeladen. Inmiddels was Rob de bomen bij de kruising bij de grote takkenhoop al aan het afzagen. De bedoeling is daar, dat het pad zo breed wordt dat er ruimte en licht genoeg is om de hei terug te laten komen. Die loopt dan langs het pad het bos in. Hopen we. Bosrandbeheer voor de hei, dus.

Ook deze klus is gelukt. En dus kon iedereen met een tevreden gevoel en een kar vol hout naar huis.

Frans Smit, 14 febr, 2019.

Scouts van st. Maarten weer op de Tungelerwallen, 2 febr. 2019 "Bie Toos"

Eigenlijk was het een dag waarop we normaliter het boswerk afgelast zouden hebben. Toen we van huis afgingen regende het behoorlijk, en de afspraak is om niet te vertrekken als het regent. Maar ja, wat doe als er zo een enthousiaste ploeg scouts in de startblokken staat. Die zijn niet te remmen.

En dus stonden Famke, Henk en Frans op de normale tijd aan de Telheidestraat “Bie Toos”. Een half uurtje eerder dan de scouts, want we wilden nog een werkoverlegje op de werkplekken houden. We zijn echter de auto’s niet uitgekomen. Het plensde. Gelukkig blijken niet alle buienradars hetzelfde te voorspellen. De ene voorspelde om tien uur redelijk droog, de ander pas om elf uur. Die van tien uur zat er het dichtste bij: toen de scouts aankwamen was het redelijk droog.

En toen was het allemaal snel de auto’s uit. Frans hield een veiligheidspraatje, en Famke vulde aan. En op naar de werkplekken. Die kende de meeste scouts al van vorige jaren. Al snel waren ze dan ook aan de gang met het omzagen van -relatief- dunne bomen. Gelukkig waren ze zo enthousiast bezig, dat ze (nog) nauwelijks merkten hoe nat ze toch werden. De regen kwam namelijk niet alleen uit de lucht, maar ook uit de bomen.

Aan de soep. foto Famke

En na het omzagen is het takken afzagen en opruimen. In dit geval dus natte takken. Die soms ook nog eens in de dooiende sneeuw terecht waren gekomen. Maar van zagen en sjouwen wordt je warm. En dus het liep al tegen de soep, toen de nattigheid echt vervelend werd. Maar dat was snel weer verholpen door die soep, mét knakworst. Dat is een van de voordelen van het werken met scouts. Die krijgen het klaar om in weer en wind soep te maken.

Na de soep zijn er geen nieuwe bomen meer omgezaagd. Het opruimen van de al omgezaagde bomen was nog genoeg werk. Ook al omdat er in een onbewaakt ogenblik toch een niet echt dunne boom om was gegaan. Gelukkig had Paul beloofd om met de grote zaag de dikke stammen klein te komen maken. En dus kon iedereen iets vroeger naar de blokhut. En sommigen naar huis.... naar de kachel, de wasmachine en de droge kleren.

Frans Smit febr. 2019.

zoveel is er bij elkaar gezaagd! foto Frans.

Tungelerwallen, zat. 26 jan: afgelast i.v.m. dooi.

Tungelerwallen, verslag 19 jan. 2019 'Bie Toos'.

De eik na een ochtendje werken: net of hij altijd zo is geweest.... foto Frans. (klikken voor vergroting)

Velen waren van plan te komen, maar weinigen kwamen.... Een paar mensen kampen met blessures, en die hebben hun tijd nodig om te herstellen. Dat was die dag dubbel pech, want het was prachtig weer om te werken. Licht vriezend met een –klein- zonnetje. De overgebleven ploeg is verder gegaan op het stukje waar we het jaar gestart waren. 1919 dus. De grote eik met veel laaghangende half dode takken is opgesnoeid, en het snoeihout is klein gemaakt. Daarna zijn er hier en daar nog wat kleinere klusjes gedaan. De takken moeten nog wel op de hoop, maar daar moet je met zijn tweeën voor zijn....

Frans Smit, 24 jan 2019.

Tungelerwallen, verslag 12 jan. 2019 'Bie Toos'.

De aangetaste voet van de den. De insecten zitten vooral in het onderste gedeelte. Daarom laten wij vaak een meter stam staan. (klikken!) foto Famke.

We waren met een select ploegje, en misschien zou Paul ook nog komen met de grote zaag. Alle reden dus om aan een gevaarlijk overhangende Grove Den te gaan werken. Deze stond op het kruispunt bij de mierenhoop. Of liever gezegd: hing. Eigenlijk was hij al omgevallen. Hij was dood, en de kevers, de boktorren en de schimmels hadden de voet al  zwaar aangetast. Toen hij omviel was hij blijven hangen op twee takken van een ernaast staande eik. Met een stevige wind of met sneeuw zou hij daar zeker vanaf glijden. En dan maar hopen dat er op dat moment niet een mountainbiker, of wandelaar met hond, of koets met paarden voorbij zou komen. Die hebben wij echt allemaal even moeten tegenhouden, toen we met het werk bezig waren.... Het is soms druk op de Tungelerwallen!

Met de stokzaag hebben we eerst een dikke tak van de eik afgezaagd. Toen hing de dode den nog op een dunnere tak. Toen die de zaag op zich af zag komen, gaf hij zich over.

De den knalde tegen het zand. Daarna was het opruimen geblazen, en dat is altijd veel werk. De dikke stam maken we nog klein. Ruime kruisingen, met zand en zon, zijn goed voor bijzondere insecten van de Tungelerwallen. En omdat we toch goed bezig waren, hebben we bij de mierenhoop nog wat onderste takken afgezaagd. Als straks de zon weer gaat schijnen, kunnen de mieren dat vast wel waarderen.

Frans Smit, 16 jan. 2019

Opruimen, Henk en Frans. foto Famke (klikken voor vergroting)

Tungelerwallen, verslag 5 jan. 2019 'Bie Toos'.

Het resultaat van de ochtend. foto Frans.

De gehoopte enthousiaste start van het nieuwe jaar 2019 is deze ochtend helemaal waar gemaakt. We waren met zijn vijven (+hond) en iedereen had er zin in. Het was wel nog even zoeken waar we zouden beginnen, want we hebben dit seizoen nog niet ‘Bie Toos’ gewerkt. Een ding was wel duidelijk: we moesten aan de omgevallen bomen. Er liggen er veel. We moeten er iets mee voordat ze gevaarlijk worden, of omdat ze met hun takken en kruin toch wel een groot oppervlak bedekken waar plantjes als hei voorlopig geen kans kunnen krijgen. Het zijn namelijk de grote bomen met de grote kruinen die het begeven hebben. Uiteindelijk zijn we gewoon vooraan begonnen.

Dat werd dus zagen en slepen. En om alles goed op de takkenhoop te kunnen krijgen moest er iemand op klimmen. De takkenhoop begint anders meer op een atol te lijken, dan op een berg. Hij is zo breed geworden, dat met gooien vanaf de zijkanten, de takken echt niet meer in het midden terecht komen. Dus maar goed dat we met zovelen waren: twee mensen zagen, twee slepen en een erbovenop. Toen de omgevallen boom opgeruimd was, zijn we met dezelfde werkverdeling gewoon verder gegaan. Het gevolg was dat na afloop het kreupelhout weer een open bos was geworden. En dan zie je ineens ook weer dat het hier ook vroeger aardig gestoven heeft.... Toen door de wind.

Frans Smit, 9 jan. 2019.