Aantal keer getoond:

Verslagen Centrale Zandwinning 2014 (2)

Verslag CZW: strook Voorhoeveweg 22 aug. 2014.

Heiderelict in de strook langs de Voorhoeveweg. foto marjon Hoogendam.
Om de inventarisaties van de CZW voor dit jaar compleet te maken, moesten we nog het deelgebiedje langs de Voorhoeveweg inventariseren. Niet dat dit echt noodzakelijk was, vorig jaar hadden we deze strook goed geïnventariseerd en dit jaar hadden er geen nieuwe ontwikkelingen plaatsgevonden. (Zie vorig jaar, pagina CZW 2013 (2) onderaan)
De strook is een met bosplantsoen ingeplante strook hei. De relicten zijn hier en daar nog goed te zien. Wat ons betreft is het de toekomst van de strook om het karakter van de hei zoals die daar eens was, weer naar boven te halen .
 
Waar een inventarisatie belangrijk voor is, is om de aanvangssituatie vast te leggen. En aangezien we de rest van de CZW nu twee jaar achter elkaar inventariseren, moeten we dat met deze strook ook doen. Zodoende verzamelden zich Marjon, Piet, Geer en Frans bij de ingang schuin tegenover het hondenpension.
Gevorkt heisestaartje. Foto Marjon Hoogendam
Ruw heidestaartje. foto Gerard
En natuurlijk is het altijd goed om de ontwikkelingen te volgen. Al direct in het begin zagen we sporen van zwaar materieel. Dus we vreesden voor de Rode Lijst soort Dwergviltkruid. Gelukkig stond er nog wat van op de hoek, maar verderop aan de oever waren grote hoeveelheden verdwenen. En hoewel wijzelf vorig jaar dapper hadden gezegd dat we de grote Amerikaanse vogelkers op de hoek zouden omzagen, stond die er dus nog. Het had beter andersom kunnen zijn.
Bij die Am. vogelkers begint ongeveer het werkpad. Maar daar was niet veel meer van te zien: dichtgegroeid met Brem.
Mannetjesvaren. foto Marjon Hoogendam.

Verderop waren ook de besdragende struikjes goed gegroeid. We hadden ze laten staan op het perceeltje dat anderhalf jaar geleden door de leerlingen van Famke open was gekapt. Op dergelijke stukjes vergraste hei groeien korstmossen als Gevorkt en Ruw heidestaartje. Het open karakter van heischraal is dus nog aanwezig, zeker als ook hier wat Am. vogelkers wordt gekapt. En als het achtergelaten takkenhout dan toch eens weggehaald zou worden, geeft ook dat weer ruimte.... 

Wat vooral opviel in de strook waren de vele Mannetjesvarens. Die houden van een beetje open en een beetje vochtig zand. Hoewel dit alletwee in deze strook steeds minder wordt, staan ze er goed bij. Frappant was dat we later ook nog de Agaatvlinder vonden, een vlinder die vele waardplanten heeft, maar wel een voorkeur vertoont voor de Mannetjesvaren. Dat kan niet toevallig zijn.
Agaatvlinder, foto Marjon Hoogendam.
 
Vrachtwagens met teelaarde. foto Gerard Stals.
Vanaf de oever hadden we een goed uitzicht op de werkzaamheden die ook dit jaar aan de gang waren. Er reden vrachtwagens met zwarte grond af en aan om de zandwinningskuil weer op te vullen. De grond komt van de Kettingdijk. Daar graaft Vereniging Natuurmonumenten de teellaag van de voormalige landbouwgrond af om er weer natuur van te maken. Maar dat is misschien toch niet zo handig. De bestemming van de zandwinningplas is ook natuur.... De grond van de Kettingdijk is verrijkt met fosfaten en nitraten. Terwijl boeren aan allerlei regels ten aanzien van bemesting moeten voldoen om de mest niet naar het grondwater te laten uitspoelen, wordt hier de met mest verrijkte grond in het grondwater gestort....
 
Naast de inrit van de zandwagens hebben we nog gekeken naar de nesten van de Oeverzwaluwen. Onbedoeld zijn de werkzaamheden wel erg dicht bij de nesten gekomen, en dat heeft de broedende vogels geen goed gedaan (info. Cor Caris). We begrepen niet goed waarom de inrit van de vrachtwagens niet iets verplaatst had kunnen worden. In ieder geval zouden er vanuit de flora geen belemmeringen voor zijn geweest.
 
We zijn over de Voorhoeveweg teruggelopen en hebben daar de berm ook geïnventariseerd. Heischraal als hij was, was deze berm ooit een erg mooie berm....
Wie weet, krijgen we hem zo wel weer eens terug .
 
Frans Smit
26 aug. 2014
Ecologische Werkgroep Weert Zuid.

Verslagen CZW Inventarisaties Poelenstrook, 28-03-2014, 31-07-2014, 31-07-2014

De "Poelenstrook" van de CZW is de strook bos met poelen die parallel ligt aan de Zuid Willemsvaart. Deze strook krijgt onze bijzondere aandacht vanwege de zwak gebufferde poelen. De kwel van kalkrijk kanaalwater "botst" op het zure Kempische water en zorgt voor een situatie van zwak zuur. In oorsprong is deze biotoop ook voedselarm tot mesotroof (half voedselarm). Daardoor wordt de mogelijkheid geschapen voor zeer zeldzame soorten als o.a. Kleinste egelskop, Stijve moerasweegbree en verschillende Kranswieren. John Bruinsma e.a hebben de bijzondere flora beschreven in hun artikel uit 2002  "Watervegetaties ten zuidwesten van Weert, enige floristische en fysisch-chemische notities". (zie link:
Inmiddels is deze biotoop door verdroging en verwaarlozing (verbossing) grotendeels verdwenen (zie eerder artikelen op deze site bij CZW). Het is onze doelstelling om deze biotoop zoveel mogelijk te herstellen en de bijzondere soorten weer terug te krijgen.
Afgelopen winters zijn we daarom begonnen met beheerwerk (zie site). Het beoordelen van de resultaten hiervan kan niet zonder intensief inventariseerwerk. 
 
Ook in 2014 heeft de Ecologische Werkgroep Weert Zuid de Poelenstrook geïnventariseerd.
Galigaan, groen toen alles nog kaal was.
In het vroege voorjaar (28 mrt.) hebben Marjon Hoogendam en Frans Smit het gebied al doorkruist, in de hoop een 's zomers dichtgroeien door bramen voor te zijn. Bij de poelen onder de Heihuisweg leverde dat de ontdekking van een paar vierkante meter Galigaan op. De planten vielen op, omdat ze de winter door groen waren gebleven. Aan de noordkant van de Heihuisweg, in de poel die we een jaar ervoor schoon hadden gemaakt (poel1), bleek de moerasweegbree nog steeds aanwezig. De blaadjes zijn zeer goed te herkennen aan hun geur. Voor meer ontdekkingen bleek het toch te vroeg in het seizoen.
 
Brede wespenorchis. foto Helma Tielemans.
Op 13 juli hebben Els, Jac en Frans vooral de berm van de Heihuisweg en van de Lozerweg geïnventariseerd. Opvallend was de ontdekking van de Welriekende agrimonie. De Hangende zegge bij de Noorse esdoorns bleek het nog steeds vol te houden. Verder bleken er veel Brede wespenorchissen te staan. Het positieve hier was vooral het enorme aantal soorten. De berm oogt weinig bijzonder, maar is door haar soortenrijkdom (bijna 100 soorten) zeker waardevol. We willen dan ook het advies van vorig jaar herhalen om hier aan bosrandbeheer te doen. We weten dat er andere prioriteiten zijn, maar we hoeven bosrandbeheer niet uit het oog te verliezen. Overigens is het hier een vrij stabiele situatie die we niet elk jaar opnieuw hoeven te inventariseren.
Bij de plek waar we afgelopen winter veel gekapt hebben zijn we doorgestoken naar het werkpad aan de kant van de plas. Op de kapplek veel Beklierde duizendknoop, maar ook opslag van Am. eik. Het werkpad rekenen we bij de poelenstrook. De vroegere overgang van natte naar droge heide is hier goed te zien.
 
Op 31 juli hebben Marjon Hoogendam en Frans Smit opnieuw het gebied doorkruist, met de lieslaarzen. Lieslaarzen zijn goed om je door de overal aanwezige braamstruiken te kunnen worstelen.
We zijn ook deze keer gestart met de poelen aan de zuidkant van de Heihuisweg. De varens hadden zich goed herstelt. We zagen Mannetjesvarens, Wijfjesvarens en Koningsvarens, evenals Brede stekelvaren, Smalle stekelvaren en de kruising tussen beide. Maar we zagen ook Grote kattenstaart en Gele lis. En vooral ook: Blaasjeskruid, waarschijnlijk zowel Loos als Klein blaasjeskruid. Die hadden de schoonmaakbeurt van afgelopen winter dus goed doorstaan. Helaas had ik mijn hark niet bij me, zodat ik niet uitgebreid naar Kranswier kon zoeken. We hebben dat dus niet gevonden.
Aan de noordkant van de Heihuisweg hebben we ons door de braamstruiken geworsteld. De lieslaarzen kwamen niet alleen daarvoor goed van pas, de strook bleek erg nat. Het had de laatste dagen veel geregend. De greppels stonden vol water. Dat stemt positief ten aanzien van het nieuwe poelen plan! Ook de poelen die twee winters geleden gemaaid waren volgelopen met water. Maar ze waren zo volgegroeid met Riet en Moeraszegge, dat we ook hier geen Kranswier konden zien. Gelukkig konden we de Gagel niet over het hoofd zien.
Rode bosmieren: goed onthouden ! foto Marjon Hoogendam.
Even verderop staan enkele dode populieren bij elkaar. Er komt daar zonlicht op de grond. Dat dat niet alleen positief is voor plantjes, bewees een grote Rode bosmierenhoop. Vorig jaar hadden we die al gesignaleerd. Nu hebben we duidelijker in beeld waar die ligt. We moeten er zuinig op zijn, dus voorzichtig met kapwerk. Maar wel zorgen dat hij niet teveel in de schaduw komt. Mieren hebben een beetje directe zonnewarmte nodig.
De kapplek waar we afgelopen winter veel gekapt hebben heeft zich nog niet echt hersteld, en ook de poel erachter (poel 2) is er niet op vooruitgegaan. We moeten hier echt met de poelen zelf aan de gang.
Stijve moerasweegbree. foto marjon Hoogendam.
De volgende poel is ook twee winters geleden schoongemaakt. En hoewel hij weer erg dichtgegroeid lijkt, heeft hij daar duidelijk profijt van gehad. Om er te komen moesten we ons wel door een bramenzee worstelen. Maar dat bleek de moeite waard. De moerasweegbree bleek te bloeien. Daardoor was hij nu duidelijk te determineren als Stijve moerasweegbree. Ernaast groeide Duizendknoop fonteinkruid....
 
Het is dus zeker de moeite waard om hier aanstaande winter ook wat kapwerk te verrichten richting pad.
Dan mogen we echter wel beginnen met een bosmaaier vanwege de bramen. Ik heb daarvoor ook gedacht aan schapenbegrazing. Echter, die zullen de kamperfoelie niet laten staan. Er die hebben we nu net nodig om de Kleine IJsvogelvlinder terug te krijgen.
 
Wij zijn ook richting pad gelopen om een boterhammetje te eten. En hop... daar was ie, de Blauwvleugelsprinkhaan. Even daarna een Zanddoorntje. Ook nog tussen neus en lippen door Dwerg viltkruid genoteerd. Prima, zo een zandig pad langs wat bos. Mensen die paden afsluiten en laten dichtgroeien zouden eerst eens wat beter moeten kijken !!!
 
Toen we terugliepen langs de Kweloever, ontdekten we dan toch nog Kranswier...In de slufter.
 
Frans Smit
Ecologische Werkgroep Weert Zuid
8 aug. 2014.
Blauwvleugelsprinkhaan.
foto Marjon Hoogendam.
Zanddoorntje.
foto Marjon Hoogendam.